Τα μικρά παιδιά δεν είναι πάντα σε θέση να ζυγίσουν τις επιλογές τους και να πάρουν τη σωστή απόφαση.
Η λήψη της συνήθως έρχεται βιαστικά, καθώς τα παιδιά δεν είναι, ακόμη, σε θέση να ελέγξουν την παρόρμησή τους και να σκεφτούν τις συνέπειες. Επίσης, πολύ συχνά θα επιλέξουν αυτό που τους αρέσει περισσότερο, κι όχι αυτό που θα τους ωφελήσει περισσότερο. Οπότε, όταν, για παράδειγμα, έρθει η ώρα του φαγητού, θα διαλέξει αυτό που του αρέσει κι όχι αυτό που είναι πιο υγιεινό.
Η λήψη μιας απόφασης είναι μια δεξιότητα που χρειάζεται προσπάθεια για να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί. Ακόμη και για τους ενήλικες είναι δύσκολο κάποιες φορές. Αλλά είναι αναγκαίο να μάθει το παιδί να «ζυγίζει» τις επιλογές που έχει απέναντί του και να αναλάβει την ευθύνη της απόφασης και του αποτελέσματος. Ο καθένας μας έχει διαφορετικά κίνητρα πίσω από τη λήψη μιας απόφασης, οπότε δεν ωφελεί να πιέσουμε το παιδί να πάρει την απόφαση που ικανοποιεί εμάς τους ενήλικες.
Τα παιδιά πρέπει να εμπλέκονται από νωρίς στη λήψη αποφάσεων, οι οποίες θα είναι σύμφωνες με την ηλικία του καθενός. Σταδιακά, μπορεί να αυξάνεται ο βαθμός εμπλοκής του παιδιού στην εκάστοτε απόφαση και ο αριθμός των αποφάσεων, καθώς, μεγαλώνοντας, είναι ικανά να επεξεργάζονται καλύτερα τα δεδομένα και τις καταστάσεις.
Για να μην βρεθούμε στη δύσκολη θέση να αρνηθούμε αυτό που ζητάει και να έρθουμε σε αντιπαράθεση με το παιδί, είναι σημαντικό να δώσουμε εμείς, εκ των προτέρων, δύο επιλογές και να το αφήσουμε να αποφασίσει ανάμεσα από αυτές. Είναι, επίσης, σημαντικό να του δώσουμε χρόνο και να μη βιαστούμε να αποφασίσουμε εμείς αντί γι’ αυτό.
Πρέπει να βοηθήσουμε το παιδί να εξετάσει τις επιλογές του, να το ενθαρρύνουμε, λέγοντάς του πως δεν υπάρχουν σωστές και λάθος και να το επαινέσουμε για μια δύσκολη απόφαση που πήρε. Όμως, η κάθε απόφαση έχει και το τίμημά της και μέσα από τη δοκιμή ή την απόρριψη, θα μάθει να εκπαιδεύεται στη λήψη της πιο σωστής.
Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων είναι το τελευταίο, αλλά το πιο σημαντικό βήμα στην εκμάθηση λήψης σωστής απόφασης, καθώς, ο καλύτερος τρόπος για διδάσκονται τα παιδιά, είναι μέσα από τις δικές τους εμπειρίες και βιώματα.
Αμαλία Παπαδοπούλου
Λογοθεραπεύτρια