Κάποια παιδιά, δυσκολεύονται περισσότερο από κάποια άλλα να μιλήσουν σε άτομα που δεν γνωρίζουν, σε καταστάσεις και πλαίσια που δεν τους είναι οικεία, να συμμετέχουν σε ομάδες και συνηθίζουν να προσκολλούνται στους γονείς, όταν είναι μακριά από το σπίτι.
Ένα παιδί με τέτοιες συμπεριφορές, είναι συνήθως ένα ντροπαλό παιδί, το οποίο αργεί να εξοικειωθεί με άτομα και καταστάσεις που δεν γνωρίζει.
Τα περισσότερα ντροπαλά παιδιά είναι συνήθως καλοί «παρατηρητές», πιο συναισθηματικά άτομα, με περισσότερο διεγερμένο νευρικό σύστημα, γι’ αυτό επηρεάζονται πιο εύκολα από νέα δεδομένα. Η αμυγδαλή είναι το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την ανίχνευση μιας απειλής. Στα ντροπαλά παιδιά, η αμυγδαλή ενεργοποιείται ευκολότερα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται το άγχος τους.
Κάποια βρέφη που δε θα χαμογελάσουν ή θα βάλουν τα κλάματα μόλις δουν κάποιον άγνωστο, συνήθως νιώθουν φόβο. Το συναίσθημα της ντροπής συνήθως εμφανίζεται μετά τα 2 έτη, όταν το παιδί αρχίζει να αποχωρίζεται το σπίτι του και τους οικείους του, πηγαίνοντας σχολείο.
Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί, με τους παρακάτω τρόπους:
Αποφύγετε να επιδοκιμάσετε το παιδί και να βάλετε την ταμπέλα του «ντροπαλού παιδιού», γιατί μπορεί το παιδί να το εκλάβει σαν ένα αρνητικό χαρακτηριστικό του.
Όταν γνωρίζει κάποιον το παιδί, είναι προτιμότερο να προλάβουμε τα σχόλια των άλλων, ενημερώνοντας πως είναι ένα παιδί που θέλει τον χρόνο του για να εξοικειωθεί σε νέες καταστάσεις.
Οι ανησυχίες του παιδιού μπορεί να μειωθούν, αν πρωτύτερα του έχετε εξηγήσει και συζητήσει τι θα περιλαμβάνει αυτή η κατάσταση, στην οποία θα βρεθείτε (στην παιδική χαρά, σε ένα πάρτι, σε μια εκδήλωση κλπ).
Αρχικά, καλέστε τους φίλους του στο σπίτι, ώστε το παιδί να νιώσει μεγαλύτερη σιγουριά στο «βασίλειό» του.
Συναισθανθείτε το παιδί σας, δίνοντας παραδείγματα που μπορεί εσείς να νιώσατε ντροπή.
Εξηγείστε ότι η ντροπή είναι ένα συναίσθημα και αναλύστε τα επιμέρους χαρακτηριστικά του (κοκκινίζουν τα μάγουλά μας, αποφεύγουμε να κοιτάξουμε το συνομιλητή στα μάτια, η καρδιά μας χτυπαέι δυνατά κλπ).
Αναπτύξτε τις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού, παίζοντας παιχνίδια ρόλων στο σπίτι, ώστε να νιώσει μεγαλύτερη σιγουριά γι’ αυτά που θα χρειαστεί να πει, όταν βρεθεί σε μη οικείο περιβάλλον).
Αναζητείστε καταστάσεις που θα βοηθήσουν το παιδί να ενισχύσει τις κοινωνικές εμπειρίες του, όπως να πληρώσει σε ένα κατάστημα, να μιλήσει με ένα συγγενή στο τηλέφωνο κ.ά..
Είναι χρήσιμο να επαινούμε τα παιδιά, για κάθε τους προσπάθεια, να αποδεχόμαστε τα συναισθήματά τους και να θυμόμαστε ότι τα ντροπαλά παιδιά τείνουν να εξελίσσονται σε καλόκαρδους ενήλικες που προτιμούν να ακούνε, παρά να μιλάνε.
Ελισάβετ Παναγιωτίδου
Λογοθεραπεύτρια
