Ο αφηγηματικός λόγος αποτελεί μια κοινωνική δεξιότητα.
Αναφέρεται στη γραπτή ή/και προφορική παρουσίαση – εξιστόρηση ενός γεγονότος ή μιας σειράς γεγονότων, πραγματικών ή φανταστικών. Συνήθως, οργανώνεται με βάση το χώρο-χρονικό πλαίσιο που συνέβησαν αυτά τα γεγονότα, αλλά και την αιτιολογική σύνδεση μεταξύ τους.
Η ανάπτυξη της αφηγηματικής ικανότητας ενός ατόμου ξεκινά ήδη από την προσχολική ηλικία. Τα παιδιά αυτής της ηλικίας που παρουσιάζουν δυσκολίες στη γλώσσα και την ομιλία, συνήθως, αναπτύσσουν βραδύτερα την αφηγηματική τους ικανότητα, σε σχέση με την χρονολογική τους ηλικία. Αυτό μπορεί να συμβαίνει εξαιτίας ελλειμμάτων στην ακουστική επεξεργασία, τη φωνολογία, το λεξιλόγιο, τη γραμματική και τη μνήμη.
Παρακάτω αναπτύσσονται μερικές συμβουλές για την ανάπτυξη της αφηγηματικής ικανότητας παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας:
Μπορείτε να ζητήσετε από το παιδί να αφηγηθεί τα γεγονότα της ημέρας (π.χ. πώς τα πέρασε στο σχολείο).
Παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η αφήγηση του προγράμματος της επόμενης ημέρας.
Μέσα από την ανάγνωση ενός βιβλίου, μπορείτε να θέσετε ερωτήσεις, ώστε να τονιστούν τα πιο σημαντικά σημεία της ιστορίας. Για παράδειγμα: Ποιο είναι το όνομα του πρωταγωνιστή της ιστορίας;, Τι έκανε αρχικά; κ.ά.. Στο τέλος, καλό θα ήταν να συνοψίσετε μαζί τα κυριότερα σημεία του βιβλίου.
Η δραματοποίηση, επίσης, μιας ιστορίας, βοηθάει το παιδί να την κατανοήσει πιο εύκολα και, στη συνέχεια, να την αναδιηγηθεί με περισσότερη ακρίβεια.
Σειροθετήσεις – Διήγηση καρτών. Οι σειροθετήσεις είναι κάρτες που αναφέρονται σε μία ιστορία. Αποτελούν το πρώτο στάδιο της αφήγησης, καθώς η ιστορία παρέχεται οπτικοποιημένη και, έτσι, το παιδί μπορεί να παρατηρεί, να περιγράφει και να αφηγείται την ιστορία.
Μπορείτε να ανατρέξετε σε κάποιο άλμπουμ φωτογραφιών από ένα ταξίδι ή εκδρομή που έχετε πραγματοποιήσει πρόσφατα. Έτσι, με ερέθισμα την εικόνα, το παιδί θα προσπαθήσει να αναδιηγηθεί αυτή την εκδρομή. Εσείς, βοηθητικά, μπορείτε να θέσετε μερικές ερωτήσεις.
Κατά την προετοιμασία για ύπνο ή στη διάρκεια μιας εκδρομής με το αυτοκίνητο, σημαντική και εξίσου διασκεδαστική δραστηριότητα είναι η αφήγηση ιστοριών από τους γονείς. Με τον τρόπο αυτό, μπορείτε οι ίδιοι να γίνετε παράδειγμα και να βοηθήσετε τα παιδιά στην ανάπτυξη των αφηγηματικών δεξιοτήτων.
Λεμονιά Στοϊδου
