Με τον όρο προμαθηματικές έννοιες, αναφερόμαστε σε μια πληθώρα εννοιών που τα παιδιά αποκτούν διαδοχικά, περίπου στην ηλικία των 24 μηνών. Οι έννοιες αυτές είναι οι εξής:
- Του μεγέθους: μεγάλο – μικρό, παχύ – λεπτό, ψηλό – κοντό, βαρύ – ελαφρύ
- Του χώρου: πάνω – κάτω, μπροστά – πίσω, κοντά – μακριά, μέσα – έξω, ανάμεσα, δίπλα, δεξιά – αριστερά
- Του χρόνου: ημέρες, μήνες, εποχές, ώρα
- Των ποσοτήτων: πολλά – λίγα, άδειο – γεμάτο
- Της λογικής: αντιστοίχιση, ταξινόμηση αντικειμένων, ομοιότητες – διαφορές
- Των σχημάτων
- Των αριθμών
- Των χρωμάτων
Μπορούμε να ενισχύσουμε τις προμαθηματικές έννοιες με διάφορες δραστηριότητες, όπως:
- Παιχνίδια μνήμης
- Επιτραπέζια παιχνίδια
- Καθημερινές συναλλαγές σε supermarket, καταστήματα, κ.τ.λ.
- Παιχνίδι με τουβλάκια (π.χ. «Χτίσε μου έναν πύργο με 7 τουβλάκια.»)
- Μέτρηση με ξυλάκια ή αριθμητήριο
- Μέτρηση με μουσικά όργανα
- Κατασκευές με πλαστελίνη (π.χ. «Κάνε μου ένα μπαλάκι/ μία γραμμή/έναν κόκκινο κύκλο/ κ.τ.λ..»)
- Παιχνίδια σειροθέτησης, ομαδοποίησης ή ταξινόμησης (χρησιμοποιώντας κουτάλια, καλαμάκια, όσπρια, ρούχα, φρούτα, κ.ά.)
Η διδασκαλία αυτών των εννοιών κατά την προσχολική ηλικία, αποτελεί μια προεργασία, με βάση την οποία θα μπορέσει το παιδί, αργότερα, να κατανοήσει και τις πιο σύνθετες μαθηματικές έννοιες, συμβάλλοντας, με αυτόν τον τρόπο, στην σχολική του ετοιμότητα. Επιπρόσθετα, οι έννοιες αυτές είναι απαραίτητες για να αντιληφθεί, να κατανοήσει και να ερμηνεύσει το παιδί το περιβάλλον γύρω του.
Τέλος, είναι γεγονός ότι η απόκτηση της μαθηματικής γνώσης και σκέψης αποτελείται από διάφορα κομμάτια που πρέπει να ενωθούν, για να μπορέσει το παιδί να τις χρησιμοποιεί με ευχέρεια όπου και όταν χρειάζεται.
Αθηνά Τσιάτσου
