Αντίληψη είναι η διεργασία της διάκρισης, επιλογής, οργάνωσης και ερμηνείας ερεθισμάτων, τα οποία προέρχονται, είτε από εξωτερικά αισθητηριακά ερεθίσματα, είτε από ιδιοδεκτικούς υποδοχείς που προσλαμβάνουν ερεθίσματα από τον ίδιο τον οργανισμό.
Αποτελεί τον άξονα, γύρω από τον οποίο διαμορφώνεται η γνώση ενός ανθρώπου, με κύρια λειτουργία της τη σύλληψη και τη μεταφορά πληροφοριών, σε συνάρτηση με την εσωτερική κατάσταση του κάθε ανθρώπου.
Βασική προϋπόθεση για την πρόσληψη ερεθισμάτων είναι να λειτουργούν φυσιολογικά τα αισθητήρια όργανα, ώστε να μην παρεμποδίζονται η αφή, η όσφρηση, η γεύση, η ακοή και η όραση.
Τα ερεθίσματα που αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος εξαρτώνται από τις ανάγκες του καθενός, τον σκοπό του, την προηγούμενη εμπειρία του και, κυρίως, από τις δυνατότητες που έχει σε νοητικό, ψυχικό και αισθητηριακό επίπεδο. Αυτό που προκύπτει ως αντίληψη στο κάθε άτομο είναι ο συνδυασμός των αντιληπτικών δεδομένων, αλλά και αυτών που, συνειδητά ή ασυνείδητα, επιθυμεί και είναι έτοιμο να δεχτεί.
Η δυνατότητα οργάνωσης των ερεθισμάτων είναι μια εγγενής ιδιότητα και η ερμηνεία αυτών επιτελείται μέσα από συγκρίσεις και συσχετίσεις των αποθηκευμένων εμπειριών του παρελθόντος, με τις πληροφορίες που προσλαμβάνει εκείνη την στιγμή. Οι νέες εμπειρίες αξιολογούνται και διαμορφώνονται με βάση τις προηγηθείσες και το αν αυτές ήταν ευχάριστες ή δυσάρεστες για το άτομο.
Η αντίληψη δεν παύει να εξαρτάται από εσωτερικούς παράγοντες του κάθε ατόμου που έχουν να κάνουν με την μνήμη, την σκέψη, τη μάθηση, την προσοχή και άλλες ψυχικές διεργασίες. Ο τρόπος ερμηνείας του αντιληπτικού περιεχομένου έχει σχέση με το χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία του ατόμου, καθώς, επίσης, και με τα κίνητρά του.
Επιπλέον, η ψυχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το άτομο και οι κοινωνικοί παράγοντες (δοξασίες και προκαταλήψεις), δίνουν στο αντιληπτικό περιεχόμενο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του. Αυτή η αλληλεπίδραση των εξωτερικών και των εσωτερικών καταστάσεων φανερώνει το δυναμικό χαρακτήρα της αντίληψης.
Κατά την πορεία της ζωής, η αντίληψη αναπτύσσεται συνεχώς, παράλληλα με την αισθητηριακή, νοητική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του ανθρώπου. Η αντίληψη είναι η πρώτη διεργασία για την απόκτηση της γνώσης. Όλοι οι άνθρωποι αντιλαμβανόμαστε, εφόσον ζούμε σε ένα περιβάλλον γεμάτο με ερεθίσματα και η επαφή των παιδιών με ερεθίσματα, τα οδηγεί στην γνώση.
Ενημερωθείτε σήμερα!
Όσο πιο νωρίς ανιχνευθεί µια δυσκολία τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπισή της.
Αμαλία Παπαδοπούλου
Λογοθεραπεύτρια
