Προκειμένου να μάθουμε στα παιδιά μας να ελέγχουν την συμπεριφορά τους, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ποικίλες συμπεριφορικές παρεμβάσεις.
Η πιο διαδεδομένη και, ίσως, η πιο αποτελεσματική είναι η λεκτική ενίσχυση της επιθυμητής συμπεριφοράς, η λεγόμενη επιβράβευση. Χρησιμοποιώντας απλές φράσεις, π.χ. «Μπράβο! Κάνεις εξαιρετική δουλεία!», «Παίζεις πολύ όμορφα!», «Μου αρέσει πολύ αυτό που σκέφτηκες να κάνεις!», κ.ά., ενισχύουμε τον τρόπο που λειτούργησε το παιδί, εφόσον ήταν σωστός, και το ενθαρρύνουμε να συνεχίσει έτσι, με στόχο την γενίκευση αυτής της συμπεριφοράς. Είναι σημαντικό η επιβράβευση να έρχεται κατά την διάρκεια και όχι αφού το παιδί ολοκληρώσει την εργασία του.
Προτείνεται να ορίζουμε ποια είναι η επιθυμητή συμπεριφορά, ενώ επιβραβεύουμε. Πιο συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στοχευμένα στη θετική συμπεριφορά που θέλουμε να επιδείξει το παιδί. Τα σχόλια πρέπει να σχετίζονται με αυτό που το παιδί έπραξε σωστά και θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν αυτό ακριβώς που ήταν επιθυμητό στη συμπεριφορά του. Παράδειγμα: Αντί να επιβραβεύσουμε ότι αυτή τη φορά δεν ενόχλησε τον αδερφό του ενώ έπαιζε, είναι καλύτερο να το συγχαρούμε για το ότι έπαιξε πολύ ήσυχα και όμορφα.
Tips: Προσπαθούμε να επιβραβεύουμε το παιδί την στιγμή που επιδεικνύει την επιθυμητή συμπεριφορά. Όσο πιο σύντομα δίνεται η επιβράβευση, τόσο πιθανότερο είναι να επαναλάβει τη συμπεριφορά αυτή το παιδί.
Καλό είναι να υπάρχει ποικιλία στις φράσεις επιβράβευσης, καθώς, αν ακούει συχνά την ίδια φράση, πιθανόν αυτή να χάσει την αξία της και να μην έχει πια κανένα νόημα για το παιδί.
Η συνέπεια και η ειλικρίνεια είναι σημαντικές προϋποθέσεις προκειμένου να αποφευχθεί η σύγχυση στα παιδιά. Σε περίπτωση που υποσχεθούμε ότι το παιδί θα κερδίσει κάτι αν τηρήσει την επιθυμητή συμπεριφορά, είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι θα το πάρει, χωρίς αναβολές ή υπεκφυγές.
Αναστασιάδου Δημητρά
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΣ S.I.
