Κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου σε ανθρώπους και ζώα καταγράφηκαν τα έτη 2010-2014 και 2017-2018, σε διάφορες περιοχές της χώρας μας, σε όλες σχεδόν τις Περιφέρειες. Αυτό υποδηλώνει ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου έχει εγκατασταθεί στη χώρα μας, όπως και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ως εκ τούτου, θεωρούνταν πιθανή και αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών στην περιοχή μας και κατά την τρέχουσα περίοδο 2019.
Την δεδομένη στιγμή, υπάρχει αγαστή σχέση μεταξύ του Δήμου Η.Π. Νάουσας και της Περιφέρειας Ημαθίας, η οποία είναι αρμόδια για το συγκεκριμένο ζήτημα, καθώς και ολοκληρωμένη ενημέρωση για την επιδημιολογική επιτήρηση από την Αντιπεριφέρεια Ημαθίας. Άμεση ενημέρωση για ενδεχόμενο ψεκασμό και κατασταλτικά μέτρα που αφορούν στην αντιμετώπιση οποιουδήποτε κρούσματος, θα πραγματοποιηθεί από τους αρμόδιους φορείς πολύ σύντομα με το αναλυτικό πρόγραμμα των ψεκασμών.
Προς ενημέρωση του κοινού:
Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών του γένους Culex. Τα κουνούπια μολύνονται όταν τσιμπούν μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών), που αποτελούν τη βασική δεξαμενή του ιού στη φύση. Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί θεωρείται ότι δε μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.
Το 80% των ατόμων που μολύνονται παραμένουν ασυμπτωματικοί, το 20% εμφανίζουν ήπια νόσο, ενώ λιγότεροι από 1 στους 100 ασθενείς (<1%) εμφανίζουν σοβαρή κλινική νόσο.
• Ασυμπτωματική λοίμωξη: Τα περισσότερα άτομα (το 80%) δεν παρουσιάζουν κανένα σύμπτωμα.
• Ήπια νόσος: Υπολογίζεται ότι περίπου 20% αυτών που μολύνονται με τον ιό αναπτύσσουν (σχετικά) ήπια μορφή της νόσου, που μπορεί να εκδηλωθεί με συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, πόνο στα μάτια, γενικευμένη αδυναμία/καταβολή, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις (εικόνα γριπώδους συνδρομής), ενώ επίσης μπορεί να παρουσιασθούν συμπτώματα από το γαστρεντερικό σύστημα (ναυτία, εμετοί, διάρροιες, ανορεξία, κοιλιακός πόνος), δερματικό εξάνθημα και διόγκωση των λεμφαδένων.
• Σοβαρή μορφή νόσου: Περίπου 1 στα 150 άτομα που μολύνονται (κυρίως άτομα μεγαλύτερης ηλικίας) εμφανίζουν τη σοβαρή μορφή της νόσου που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή οξεία παράλυση). Τα συμπτώματα της σοβαρής μορφής μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, πονοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, διαταραχές επιπέδου συνείδησης και συμπεριφοράς (απάθεια, λήθαργο, αποπροσανατολισμό, νοητική σύγχυση, κώμα), αστάθεια, διαταραχές βάδισης και κινητικότητας, τρέμουλο, σπασμούς, παραλύσεις, σοβαρή μυϊκή αδυναμία, προβλήματα στην όραση. Σοβαρή νόσος μπορεί να συμβεί σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, ωστόσο άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά, καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα (όπως π.χ. κακοήθειες, αιματολογικές διαταραχές, σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, νεφρική νόσο, κατάχρηση αλκοόλ, γενετικούς παράγοντες, μεταμοσχευθέντες ασθενείς κ.α.).
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία για τη λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου. Στις ηπιότερες περιπτώσεις ο πυρετός και τα άλλα συμπτώματα περνούν μόνα τους. Τα πιο σοβαρά περιστατικά χρειάζεται να νοσηλευθούν και να λάβουν υποστηρικτική θεραπεία.
O ΕΟΔΥ (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας) (πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ) συνιστά να τηρούμε τα ατομικά μέτρα προστασίας από τα κουνούπια, καθόλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών. Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα πρέπει να παίρνουν τα μέτρα τους με ιδιαίτερη συνέπεια. Η λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια αποτελούν διεθνώς τα σημαντικότερα μέτρα για την πρόληψη της νόσου.
Με στόχο την προφύλαξή μας από τα κουνούπια, ο ΕΟΔΥ συνιστά:
• Χρησιμοποιούμε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος και περιβάλλοντος (σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης), σήτες, κουνουπιέρες, κλιματιστικά/ ανεμιστήρες, κατάλληλα (μακριά) ρούχα.
• Δεν αφήνουμε στάσιμα νερά πουθενά, μέσα και έξω από το σπίτι μας, στα μπαλκόνια, στην αυλή, στο χωράφι . Αναποδογυρίστε, καλύψτε ή αδειάζετε τακτικά το νερό (τουλάχιστον κάθε εβδομάδα) από όλα τα αντικείμενα που μαζεύουν νερό. Καλύψτε με σήτα τους αγωγούς εξαερισμού των βόθρων. Συχνά λουτρά καθαριότητας για την απομάκρυνση του ιδρώτα. Λιγότερο χρόνο σε έκθεση στα κουνούπια. Τα περισσότερα κουνούπια τσιμπούν το χάραμα και το σούρουπο (λίγα τσιμπούν όλο το εικοσιτετράωρο), οπότε φροντίζουμε ώστε να είμαστε λιγότερο χρόνο εκτεθειμένοι. Επισημαίνουμε ότι η ρήψη οικιακών λυμάτων (προερχόμενα από κουζίνες, πλυντήρια, τουαλέτες κλπ) στα αυλάκια όμβριων υδάτων, είναι παράνομη και αποτελούν εστίες ανάπτυξης κουνουπιών. Γενικά πρέπει να αποφεύγεται η συγκέντρωση στάσιμων υδάτων γιατί αποτελούν εστίες ανάπτυξης κουνουπιών.