Τα ακόλουθα σημεία ίσως αποτελούν ενδείξεις παιδιών τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο για μη φυσιολογική ανάπτυξη. Τα παιδιά αυτά ίσως χρειάζεται να αξιολογηθούν από Λογοθεραπευτή άμεσα.
Κοινωνικά / επικοινωνιακά σημεία εγρήγορσης: Αν το παιδί σας εμφανίζει κάποιο από τα ακόλουθα σημεία, παρακαλώ αναλογιστείτε την πιθανότητα μίας άμεσης αξιολόγησης.
- Δεν κατανοεί απλές εντολές (π.χ. φέρε, πάρε, δώσε, έλα), ως τους 12 μήνες
- Δεν κάνει βασικές χειρονομίες με στόχο να επικοινωνήσει (δείχνει, χαιρετάει), ως 16 μηνών.
- Δεν χρησιμοποιεί σταθερά κάποιες λέξεις ή ψευδολέξεις για να κατονομάσει ένα αντικείμενο, ένα πρόσωπο ή μια ενέργεια, ως 18 μηνών.
- Δεν χρησιμοποιεί ήχους/ βαβίσματα για να δείξει ενδιαφέρον για κάτι ή να προσελκύσει την προσοχή των άλλων ανθρώπων, ως τους 18 μήνες.
- Δεν χρησιμοποιεί τουλάχιστον 4 διαφορετικά σύμφωνα όταν βαβίζει (στην ελληνική πρώιμα σύμφωνα κατάκτησης θεωρούνται τα: π, μπ, μ, ν), ως 18 μηνών.
- Δε δείχνει τα μέλη του σώματος και δεν αντιλαμβάνεται οικεία πρόσωπα, όταν τα ονομάζουμε, ως 18 μηνών.
- Δεν καταφέρνει να χρησιμοποιήσει με τον σωστό τρόπο ή/ και να πιάσει αντικείμενα της καθημερινότητας (π.χ. κουτάλι), ως 24 τους μήνες.
- Δεν έχει λεξιλόγιο 300 λέξεων και δεν παράγει αυθόρμητα φράσεις 2 λέξεων, οι οποίες φέρουν νόημα (π.χ. θέλω μαμ, θέλω νερό, μαμά κοίτα), ως την ηλικία των 24 μηνών.
- Δεν χρησιμοποιεί τις προσωπικές αντωνυμίες «εγώ», «εσύ», «αυτός-ή-ό» κλπ, ως τους 24 μήνες.
- Δεν γίνεται κατανοητή η ομιλία του παιδιού κατά το ήμισυ, από μη εξοικειωμένο ακροατή, ως τους 24 μήνες.
- Δεν παίζει με παιδιά που έχουν ίδια σχεδόν ηλικία ή δεν ενδιαφέρεται για τα παιχνίδια της ηλικίας του, ως τους 24 μήνες.
- Δεν εντοπίζει γνωστά αντικείμενα στο χώρο, όταν του ζητηθεί, ως τους 24 μήνες.
- Δεν καταφέρνει να απαντά σε ερωτήσεις τύπου «τι;» , «ποιος;», «πού;», ως 36 μηνών.
- Δεν ονοματίζει τα αντικείμενα που θέλει, τους ως 36 μηνών.
- Δεν κάνει προτάσεις 3-4 λέξεων, ως 36 μηνών.
- Δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει άρθρα, τον ενικό ή πληθυντικό αριθμό και την άρνηση, ως 36 μηνών.
- Δεν αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα των άλλων και δυσκολεύεται να εκφράσει το κατάλληλο συναίσθημα την κατάλληλη στιγμή, από 36 μηνών και άνω.
- Δεν συνειδητοποιεί (έστω αδρά) ή/ και δεν χρησιμοποιεί τον Αόριστο χρόνο και το Μέλλοντα, ώστε να περιγράψει ένα γεγονός, από 36 μηνών και άνω.
- Δεν είναι σχεδόν απόλυτα κατανοητός ο λόγος του από τρίτους, από 36 μηνών και άνω.
- Δεν αντιλαμβάνεται τους συντακτικούς και γραμματικούς κανόνες της γλώσσας και δυσκολεύεται να τους χρησιμοποιήσει στο λόγο του, από 36 μηνών και άνω.
+ Απώλεια λόγου, βαβίσματος ή κοινωνικών δεξιοτήτων σε οποιαδήποτε ηλικία.
Κωνσταντίνος Τούφας
Λογοθεραπευτής MSc