Η σκέψη είναι μια διεργασία, η οποία σχετίζεται με τη δημιουργία, την επεξεργασία και τη χρήση συμβόλων.
Μας δίνει τη δυνατότητα να αντιλαμβανόμαστε και να επεξεργαζόμαστε πληροφορίες, που προέρχονται από τον έξω κόσμο, βοηθώντας μας, παράλληλα, να εξάγουμε συμπεράσματα, να λύνουμε προβλήματα ή να λαμβάνουμε αποφάσεις σχετικά με ένα ζήτημα.
Τα είδη της σκέψης είναι διαφορετικά και ποικίλουν:
Η προλογική σκέψη, δεν έχει σαφή στόχο, δεν ελέγχεται και δεν εξαρτάται από την επιθυμία του ανθρώπου. Οι ονειροπολήσεις και οι φαντασίες ανήκουν, επίσης, σε αυτή την κατηγορία. Κατά τις ονειροπολήσεις, το άτομο μπορεί να κάνει ευχάριστες και, σπανιότερα, δυσάρεστες φαντασίες, οι οποίες σχετίζονται, συνήθως, με κάποιες επιθυμίες ή ευχές που θέλει να πραγματοποιήσει. Παρατηρείται συχνά στα παιδιά και στους εφήβους, αλλά μπορεί να συνεχιστεί και στα μετέπειτα χρόνια.
Η λογική σκέψη, ελέγχεται από τη βούληση του ανθρώπου.
Κατευθύνεται και στοχεύει στην επίλυση προβλημάτων, καθώς και στη διαπροσωπική επικοινωνία.
Η κατευθυνόμενη σκέψη, διακρίνεται σε δύο υποκατηγορίες.
Α) Την κριτική σκέψη, κατά την οποία, ο άνθρωπος αξιολογεί τις πιθανότητες που έχει και, στη συνέχεια, επιλέγει την πιο σωστή λύση σε ένα πρόβλημα και
Β) Την δημιουργική σκέψη, η οποία χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια που καταβάλει κάποιος, ώστε να βρει περισσότερες από μία λύσεις σε ένα πρόβλημα.
Η συνειρμική σκέψη, σχετίζεται με την αντίληψη του κόσμου, την παραγωγή ιδεών και τη λήψη αποφάσεων.
Η συγκλίνουσα και αποκλίνουσα σκέψη:
Α) Η συγκλίνουσα σχετίζεται με την κριτική σκέψη, καθώς εστιάζει στην αναζήτηση της μίας, της λογικής και της καλύτερης λύσης σε ένα πρόβλημα.
Β) Ενώ η αποκλίνουσα σκέψη, αναφέρεται στη δυνατότητα του ατόμου να βρίσκει πιθανές, λογικά, λύσεις σε κάποιες καταστάσεις που προκύπτουν και τον απασχολούν.
Αν αναλογιστούμε ότι η σκέψη, αποτελεί μια στρατηγική για την επίτευξη ενός στόχου, τότε εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος που έχει για την επίλυση των προβλημάτων που προκύπτουν. Τελικός δείκτης σε αυτή τη διαδικασία είναι η απόδοση, η οποία επηρεάζεται από τις περιστάσεις και τη συναισθηματική κατάσταση του καθενός.
Άρτεμις Φουντή
