Τα λιπαρά αποτελούν 1 από τα 3 μακροθρεπτικά συστατικά μαζί με τις πρωτεϊνες και τους υδατάνθρακες.
Παρέχουν στον οργανισμό ενέργεια, απαραίτητα λιπαρά οξέα γνωστά ως ω3 και ω6 και βοηθούν στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών A,D,E,K.
Ποια είδη λιπαρών οξέων υπάρχουν;
Χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες, τα κορεσμένα που είναι στερεά σε θερμοκρασία δωματίου και τα ακόρεστα που είναι ρευστά σε θερμοκρασία δωματίου, με τα περισσότερα τρόφιμα να έχουν έναν συνδυασμό αυτών. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα διακρίνονται περαιτέρω σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα (ω3 ,ω6).
Που βρίσκονται;
Κορεσμένα λιπαρά- Βρίσκονται κυρίως σε ζωικά τρόφιμα όπως το κρέας και τα προϊόντα του, το βούτυρο και τα γαλακτοκομικά προϊόντα πλήρη σε λιπαρά. Η κατανάλωση αυξάνει την LDL χοληστερόλη και έτσι συστήνεται λιγότερο από το 7-10% των ημερήσιων θερμίδων να προέρχεται απ’αυτά.
Τρανς λιπαρά ή μερικώς υδρογονωμένα- Aποτελούν τα πιο ανθυγιεινά είδη λιπών, καθώς μειώνουν την «καλή» HDL χοληστερόλη και παράλληλα αυξάνουν την «κακή» LDL. Συναντώνται σε προϊόντα ταχυφαγείων, προτηγανισμένα συσκευασμένα τρόφιμα, μπισκότα, pop corn για τον φούρνο μικροκυμάτων. Μπορείτε να ελέγξετε τις συσκευασίες των τροφίμων, για την ύπαρξη αυτών των λιπαρών. Οι διάφοροι οργανισμοί να συστήνουν λιγότερο από το 1% της συνολικής προσλαμβανόμενης ενέργειας να προέρχεται απ’ αυτά.
Μονοακόρεστα λιπαρά-Τα λιπαρά αυτά βοηθούν στην αύξηση της HDL χοληστερόλης και στην μείωση της LDL και βρίσκονται στο ελαιόλαδο, σε ορισμένους ξηρούς καρπούς όπως τα αμύγδαλα, στο αβοκάντο.
Πολυακόρεστα λιπαρά -συμβάλουν στην μείωση της LDL χοληστερόλης. Σ αυτήν την κατηγορία ανήκουν και τα γνωστά σ’όλους απαραίτητα λιπαρά οξέα ω3 και ω6, τα οποία δεν μπορεί να συνθέσει μόνος του ο ανθρώπινος οργανισμός και επομένως είναι απαραίτητη η πρόσληψη τους μέσω τη διατροφής.
Τα ω3 φαίνεται πως όχι μόνο μειώνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου αλλά βοηθούν επίσης στην μείωση της αρτηριακής πίεσης και των αρρυθμιών της καρδιάς. Τα λιπαρά ψάρια (σολομός,σαρδέλα), τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, οι σπόροι chia αποτελούν ορισμένες καλές πηγές ω3 λιπαρών.
Συμπερασματικά λοιπόν μερικά λιπαρά είναι όντως καλύτερα για την υγεία μας συγκριτικά με κάποια άλλα. Στα πλαίσια μιας υγιεινής διατροφής θα πρέπει να δίνουμε έμφαση στα πιο υγιεινά μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλουν στην υγεία της καρδιάς, χωρίς υπερβολές καθώς όλα τα λίπη είναι πλούσια σε θερμίδες
Αντιγόνη Μπέκα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος MSc
Στουγιαννάκη 3-Νάουσα
Τηλ. 23323 01771
Κιν. 6984050471
