Η μη λεκτική επικοινωνία είναι η μεταφορά πληροφοριών μέσω της γλώσσας του σώματος και συμπεριλαμβάνει την βλεμματική επαφή, τις εκφράσεις του προσώπου, τις χειρονομίες και άλλα.
Για παράδειγμα, το να χαμογελάς όταν συναντάς κάποιον, του μεταδίδει φιλική στάση και αποδοχή. Όλα αυτά τα μη λεκτικά σημάδια παίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο επικοινωνίας και κατανόησης των συναισθημάτων των γύρω μας.
Η μη λεκτική επικοινωνία βασίζεται στο να παρατηρούμε και να αναλύουμε τις κινήσεις, σε αντίθεση με τη λεκτική επικοινωνία, και τη γλώσσα γενικότερα, κατά την οποία μεταφέρουμε πληροφορίες μέσω γραπτού κειμένου, ομιλίας ή νοηματικής γλώσσας.
Όλοι μας χρησιμοποιούμε τη μη λεκτική επικοινωνία συνεχώς, ακόμα κι αν δεν το καταλαβαίνουμε εκείνη τη στιγμή. Πιο συγκεκριμένα, έρευνες αναφέρουν ότι έως και το 90% του συνόλου της επικοινωνίας είναι μη λεκτική!
Συνεπώς, είναι φανερό πως η σπουδαιότητα της μη λεκτικής επικοινωνίας είναι μεγάλη και όταν αφορά παιδί σε νεαρή ηλικία, η ανάπτυξή της θα έχει μεγάλη επίδραση στις σχέσεις του με τους φίλους και την οικογένειά του. Μπορεί, επίσης, να παίξει σημαντικό ρόλο στη συναισθηματική του ανάπτυξη και στην αίσθηση της αυτοεκτίμησης.
Ακόμη, βοηθώντας το παιδί σας να αναπτύξει καλές δεξιότητες μη λεκτικής επικοινωνίας, είναι βέβαιο ότι θα το κάνει καλύτερο ακροατή και θα του μάθει να εκφράζει τα συναισθήματά του με σαφή και ώριμο τρόπο.
Πώς μπορεί, όμως, η γλώσσα του σώματος να βελτιώσει την επικοινωνία στα παιδιά;
Ας δούμε ένα παράδειγμα: «Σε παρακαλώ, μπορείς να τακτοποιήσεις το δωμάτιό σου;»
Πόσες φορές έχετε κάνει αυτή την ερώτηση, για να σας αγνοήσουν τελικά; Πιθανόν πολλές. Η μη λεκτική επικοινωνία σας σε αυτό το σενάριο μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το παιδί σας θα ανταποκριθεί σε εσάς. Εάν είστε ήδη ενοχλημένος ή απογοητευμένος, το παιδί μπορεί να το καταλάβει από τη γλώσσα του σώματός σας και, ως αποτέλεσμα, να ανταποκριθεί με άσχημο τρόπο. Το να κατεβείτε, όμως, στο επίπεδό του, να έχετε καλή οπτική επαφή, να χαμογελάσετε και να χρησιμοποιήσετε έναν ήρεμο τόνο, μπορεί να κάνει το παιδί σας να ακούσει πραγματικά αυτό που του ζητάτε.
Επιπλέον, ας μην ξεχνάμε πως τα παιδιά αντικατοπτρίζουν πάντα τη συμπεριφορά μας. Η καλή μη λεκτική επικοινωνία θα βοηθήσει το παιδί να αναπτύξει και τις δικές του δεξιότητες σε αυτή, δίνοντάς του τη δυνατότητα να βελτιώσει τις δεξιότητές του στην ακρόαση, τη συναισθηματική νοημοσύνη και την ενσυναίσθηση, γεγονός που θα βοηθήσει το μικρό σας να χτίσει ουσιαστικές σχέσεις με τους άλλους, καθώς μεγαλώνει.
Πέντε τρόποι μη λεκτικής επικοινωνίας που χρησιμοποιείτε και μπορούν να την αναπτύξουν και στα παιδιά σας είναι:
- Κίνηση σώματος
Ο τρόπος με τον οποίο κινούμαστε μπορεί να πει πολλά στα παιδιά μας για το πώς νιώθουμε για μια κατάσταση. Όταν κάνετε κάτι μαζί, βεβαιωθείτε ότι κάθεστε όρθιοι, κοιτάζετε προς την κατεύθυνση του παιδιού σας ή σκύβετε στο ύψος του. Αυτό του δείχνει ότι ενδιαφέρεστε για αυτό που κάνει ή που σας δείχνει και ότι του δίνετε την πλήρη προσοχή σας.
- Αφή
Το σωματικό άγγιγμα είναι μια μη λεκτική μέθοδος επικοινωνίας στην οποία τα παιδιά ανταποκρίνονται πραγματικά καλά. Οι αγκαλιές και τα φιλιά είναι ένα μεγάλο μέρος του τρόπου με τον οποίο κάνουμε τα παιδιά μας να νιώθουν ασφάλεια και αγάπη. Το άγγιγμα μπορεί να πει χίλια πράγματα χωρίς, στην πραγματικότητα, να πει τίποτα.
- Βλεμματική επαφή
Η βλεμματική επαφή με το παιδί σας όταν σας μιλάει είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να δείξετε ότι ακούτε και συμμετέχετε σε αυτό που λέει.
- Εκφράσεις του προσώπου
Προσπαθήστε να ελέγχετε τι «λέει» το πρόσωπό σας όταν αλληλεπιδράτε με το παιδί σας. Εάν σας λένε, για παράδειγμα, μια ιστορία ή χρειάζονται κάποια ενθάρρυνση, το να χαμογελάσετε και να γουρλώσετε τα μάτια σας μπορεί να σας βοηθήσει πολύ.
- Χώρος
Διδάξτε στο παιδί σας πώς να χρησιμοποιεί σωστά το χώρο στη μη λεκτική του επικοινωνία. Δείξτε πόσο σημαντικό είναι να δίνετε στους ανθρώπους προσωπικό χώρο, αλλά και διδάξτε τους πώς μπορούν να παρηγορήσουν τους ανθρώπους με μια στενή αγκαλιά.
Αμαλία Παπαδοπούλου
Λογοθεραπεύτρια
