Hταν το 1978 όταν σε μια εκδρομή στο Καστελλόριζο ανακάλυψα τους… γερμανούς. Ενα είδος ψαριού που είχε έρθει πρόσφατα, τότε, από τις θάλασσες της Αφρικής.

«Πρόσεχέ το για έχει αγκάθια με δηλητήριο και μην το ψαρέψεις, δεν τρώγεται», με είχαν προειδοποιήσει οι ντόπιοι. Τέσσερις δεκαετίες μετά, δεν υπάρχει περιοχή του Αιγαίου χωρίς μεγάλα κοπάδια γερμανών να κυκλοφορούν αμέριμνα. Και μετά τους γερμανούς ήρθαν, τα τελευταία χρόνια, οι λαγοκέφαλοι, τα λεοντόψαρα, οι τρομπέτες – ψάρια κι αυτά δηλητηριώδη και επικίνδυνα, ξένα για τα νερά μας. 

Μου ήρθαν όλα αυτά στο μυαλό διαβάζοντας τη νέα, γενναία πανευρωπαϊκή πρωτοβουλία της Κομισιόν για τη μείωση εκπομπών αερίων που θερμαίνουν την ατμόσφαιρα της Γης κι οδηγούν στην καταστροφική αλλαγή του κλίματος. Για σκεφτείτε, αν στη διάρκεια μερικών δεκαετιών είναι ορατές στον καθένα οι αλλαγές στους πληθυσμούς των ψαριών του Αιγαίου, τότε είναι φανερό ότι οι αλλαγές στο οικοσύστημα του πλανήτη είναι τεράστιες.  
Κι αυτό δεν χρειάζεται να μας το πουν οι ειδικοί – η κλιματική αλλαγή είναι φανερή γύρω μας. Οι καύσωνες ήσαν σπάνιοι παλαιότερα, σήμερα έρχονται αρκετές φορές κάθε καλοκαίρι. Η θερμοκρασία έφτασε την προηγούμενη εβδομάδα τους 47 βαθμούς στο Βανκούβερ του Καναδά, οι πυρκαγιές καίνε εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα κάθε χρόνο στην Καλιφόρνια λόγω της πρωτοφανούς ξηρασίας, ενώ 1.000 άνθρωποι αγνοούνται αυτή τη στιγμή από τις απίστευτες πλημμύρες στη Γερμανία, που βύθισαν στον βούρκο ολόκληρες πόλεις.

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η ανθρωπότητα καίει σήμερα 80% περισσότερο άνθρακα απ’ ό,τι το 2000, ότι οι πάγοι λιώνουν με επταπλάσια ταχύτητα απ’ ό,τι στις αρχές του αιώνα κι η θερμοκρασία του πλανήτη έχει ανέβει από το 1990 ήδη 1,2 βαθμό Κελσίου (πολύ κοντά στον 1,5 βαθμό με τον οποίο αρχίζει ο δρόμος χωρίς επιστροφή για ανεξέλεγκτα ακραία καιρικά φαινόμενα). 

Γι’ αυτό η Κομισιόν θέλει να μειώσει στο μηδέν έως τα μέσα του αιώνα τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα στην Ευρώπη και να απαγορεύσει έως το 2030 στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες να παράγουν αυτοκίνητα με μηχανές εσωτερικής καύσεως. Οι περισσότεροι από εμάς, όμως, λίγο ασχολούμαστε με όλα αυτά. Αντιμετωπίσαμε ως γραφική τη 16χρονη ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ η οποία τάραξε τα νερά και συνεχίζουμε να μην αλλάζουμε τίποτα στον τρόπο ζωής μας ώστε να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα: πάμε στο περίπτερο με το Ι.Χ. μας, δεν παίρνουμε μέτρα για να κάνουμε τα σπίτια μας πιο φιλικά στο περιβάλλον και καταναλώνουμε ατέλειωτα κιλά μοσχαρίσιο κρέας κάθε χρόνο, παρά το γεγονός ότι τα εκατομμύρια αγελάδες που εκτρέφουμε επιδεινώνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. 

Επιπλέον, ολοένα και περισσότεροι αντιδρούμε –για αισθητικούς κυρίως λόγους– στην τοποθέτηση ανεμογεννητριών ακόμη και σε ακατοίκητα νησιά του Αιγαίου, παρά το γεγονός ότι οι εναλλακτικές μορφές παραγωγής ενέργειας (αιολικά πάρκα, ηλιακά πάνελ κ.λπ.) είναι ο μόνος τρόπος για να μειώσουμε σοβαρά το αποτύπωμα άνθρακα της χώρας μας. 

Την ίδια στιγμή, το κύριο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής της χώρας είναι η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων του Αιγαίου –μόνιμο σημείο τριβής με την επιθετική και αμετανόητη Τουρκία–, όταν είναι φανερό πως ακόμη κι αν συμφωνούσαμε με τους Τούρκους στον διαμοιρασμό του υποθαλάσσιου πλούτου, το πετρέλαιο που θα αρχίζαμε να αντλούμε σε 15-20 χρόνια δεν θα μπορούσαμε να το καταναλώσουμε ή να το πουλήσουμε, αφού ήδη ο πλανήτης θα έχει περάσει σε άλλες, καθαρότερες μορφές ενέργειας. Και οι τεράστιες επενδύσεις που θα πρέπει να κάνουμε για να βγει αυτό το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο στην επιφάνεια θα είναι οικονομικά μη βιώσιμες. 

Ο πλανήτης βρίσκεται σε ένα οριακό σημείο καμπής από τα δικά μας λάθη και την άπληστη συμπεριφορά. Οπως ο κορωνοϊός υποχρέωσε τις φαρμακευτικές εταιρείες να βάλουν τα δυνατά τους για να δημιουργήσουν εμβόλια μέσα σε λίγους μήνες, έτσι και η θερμοπληξία του πλανήτη μάς αναγκάζει όλους να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας. Να κάνουμε μια επανάσταση που θα σώσει τον πλανήτη – με νέους τρόπους παραγωγής καθαρής ενέργειας, με μείωση της αλόγιστης σπατάλης και με προστασία του περιβάλλοντος. 

Οι αλλαγές των συνθηκών δίνουν μια δεύτερη ευκαιρία στους μικρούς, που είναι πιο ευέλικτοι, να βρεθούν στις πρώτες θέσεις. Οπως η Ελλάδα τα κατάφερε με τη διαδικασία εμβολιασμού. Είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να χάσουμε. Να επενδύσουμε στις τεχνολογίες τού αύριο, τώρα. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν το περιβάλλον και η φύση είναι το μεγάλο ατού της Ελλάδας.