Στις 14 Νοεμβρίου γιορτάζεται κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη με στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση του παγκόσμιου κοινού γύρω από μια ασθένεια που σκοτώνει ετησίως περίπου 3.000.000 ανθρώπους.

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια πάθηση, που εμφανίζεται όταν το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη (Τύπου 1) ή όταν ο οργανισμός δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την παραγόμενη ινσουλίνη (Τύπου 2). Η Ινσουλίνη είναι μια ορμόνη, που επιτρέπει στα κύτταρα να πάρουν το σάκχαρο από το αίμα και να το χρησιμοποιήσουν ως πηγή ενέργειας.

Η άποψη ότι όλοι μας, στην προκειμένη περίπτωση και οι διαβητικοί, θα πρέπει να γνωρίζουμε ελάχιστα για την υγεία μας, είναι κάθε άλλο παρά σωστή. Σήμερα, η γνώση για ό,τι συμβαίνει στο σώμα μας μπορεί να μας βοηθήσει να λάβουμε από κοινού αποφάσεις με τους ειδικούς, για να αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας.

Διαβάστε, λοιπόν, 5 + 1 χρήσιμα στοιχεία για την ασθένεια - μάστιγα, που συναντάται σε όλες τις ηλικίες:

1. Μία χρόνια πάθηση

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια πάθηση, που σχετίζεται με την παραγωγή της ινσουλίνης από το πάγκρεας. Η υπερέκκριση της ινσουλίνης, ή πιο συχνά η ανεπάρκειά της, καταστάσεις, που δεν αφήνουν τον οργανισμό να τη χρησιμοποιήσει σωστά, είναι η αιτία της νόσου.

Ο διαβήτης εμφανίζεται με υψηλή τιμή σακχάρου στο αίμα, καθώς ο οργανισμός ή δεν παράγει ινσουλίνη, ή δεν αξιοποιεί σωστά αυτή που παράγεται.

2. Τα «πρόσωπα» του διαβήτη

Ο σακχαρώδης διαβήτης εμφανίζεται με δύο τύπους. Τον τύπο Ι και τον τύπο ΙΙ. Ο τύπος Ι, γνωστός και ως νεανικός διαβήτης, εμφανίζεται, καθώς διαταράσσεται η έκκριση της ινσουλίνης, κυρίως σε παιδιά.

Ο διαβήτης τύπου ΙΙ, που παλαιότερα εμφανιζόταν μετά την εφηβεία, αρχίζει πλέον λόγω της παχυσαρκίας να εμφανίζεται σε εφήβους και παιδιά. Η εμφάνισή του σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο ζωής μας, καθώς φαίνεται ότι τα επιπλέον κιλά είναι ο μεγαλύτερος «σύμμαχός» του. Γνωστός, επίσης, είναι και ο διαβήτης της εγκυμοσύνης, που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κύησης.

3. Διαβήτης… χωρίς αιτία

Οι αιτίες του διαβήτη ουσιαστικά διερευνώνται ακόμα, καθώς αν είχαν βρεθεί, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να αναζητούσαν ευκολότερα θεραπεία. Όσον αφορά στο διαβήτη τύπου Ι, υπάρχουν απόψεις, που θεωρούν ότι πρόκειται για ανοσολογικό νόσημα, ενώ φαίνεται να υπάρχει προδιάθεση, σχέση με το άγχος, αλλά και κάποιους ιούς.

Στο διαβήτη τύπου ΙΙ, «ένοχος» σε μεγάλο βαθμό είναι ο σύγχρονος τρόπος ζωής. Παρότι φαίνεται ότι η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο, στην εμφάνισή του συμβάλλουν τα περιττά κιλά, η έλλειψη άσκησης, οι λιπαρές τροφές, ενώ για κάποιον ανεξήγητο λόγο οι Ασιάτες και οι Αφρικανοί έχουν μεγαλύτερη προδιάθεση από τους Καυκάσιους.

4. «Ύπουλος» αλλά αναγνωρίσιμος

Οι αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα μας, δεν δίνουν συμπτώματα από την πρώτη στιγμή. Ωστόσο, αν είμαστε υποψιασμένοι, μπορούμε, παρατηρώντας αλλαγές στο σώμα μας και στη λειτουργία του, να συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε διαβητικοί, αλλά δεν το γνωρίζουμε. Τα συμπτώματα του διαβήτη είναι:

- κόπωση

- αδυναμία

- συχνοουρία

- αυξημένη δίψα

- αυξημένη πείνα

- θολή όραση

- δύσκολη επούλωση τραυμάτων

- μούδιασμα στα άκρα

- πιθανή απώλεια βάρους

- κολπίτιδες/ουρηθρίτιδες

- στυτική δυσλειτουργία

5. Πιο «ακριβός» για το κράτος ο αρρύθμιστος ασθενής

Ο αριθμός μπορεί να θυμίζει μία δόση της βοήθειας προς την Ελλάδα, αλλά είναι πραγματικός και αφορά το συνολικό κόστος για την αντιμετώπιση των διαβητικών ασθενών στην χώρα μας. Το κόστος αυτό ξεπερνά τα 1,3 δισ. ευρώ και αποτελεί το 6,4% των συνολικών δαπανών για την υγεία.

Αν στο κόστος αυτό συνυπολογισθούν και οι δαπάνες για την αντιμετώπιση των επιπλοκών της νόσου, τότε το μέσο ετήσιο κόστος ανά ασθενή είναι περίπου 2.900 ευρώ, με συνολικές δαπάνες για το διαβήτη υπολογιζόμενες στα 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ, περίπου το 15% των συνολικών δαπανών για την υγεία στην Ελλάδα!

Μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας δείχνει ότι ο ασθενής, που έχει ρυθμίσει τις τιμές του σακχάρου του στο αίμα, έχει ετήσιο κόστος για το σύστημα 983 ευρώ. Αντίθετα, ένας αρρύθμιστος διαβητικός «κοστίζει» στο σύστημα 1.570 ευρώ, υψηλότερο κόστος κατά 60% σε σχέση με το σωστά ρυθμισμένο ασθενή.

Η φαρμακευτική δαπάνη για τους διαβητικούς ασθενείς έφτασε το 2011 στα 200 εκατομμύρια ευρώ, ενώ φαίνεται ξεκάθαρα ότι η σωστή αντιμετώπιση και η ρύθμιση του σακχάρου μπορούν να κάνουν μεγάλη οικονομία στο κράτος, καθώς το κόστος των φαρμάκων για το σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ αφορά μόνο στο 10% του συνολικού κόστους. Μεγάλο μέρος του κόστους αφορά στην αντιμετώπιση των επιπλοκών.

6. Οι «εχθροί» του διαβητικού

Ένας ασθενής με διαβήτη τύπου ΙΙ δεν αρκεί να ρυθμίσει μόνο το σάκχαρό του, αλλά και να ελέγξει πολλούς άλλους παράγοντες κινδύνου. Οι ίδιοι αυτοί παράγοντες είναι σημαντικό να ελεγχθούν και από τους υγιείς, προκειμένου να προλάβουν ως ένα βαθμό το διαβήτη.

- Αναμφισβήτητα, η έλλειψη άσκησης, η παχυσαρκία και αυτό, που ονομάζουν τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες «μεταβολικό σύνδρομο», είναι η αρχή πολλές φορές για τον προδιαβήτη, ένα στάδιο δηλαδή πριν το διαβήτη.

- Το κάπνισμα γνωρίζουμε πλέον όλοι ότι είναι βλαβερό, αλλά ιδίως στα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο για έμφραγμα, περιφερική αγγειοπάθεια, διαβητική νευροπάθεια, νεφροπάθεια και άλλες επιπλοκές.

- Η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό, σε ένα διαβητικό, που δεν έχει ρυθμίσει το σάκχαρο στο αίμα του. Η πίεση σε ανθρώπους με διαβήτη δεν θα πρέπει να ξεπερνά, η μικρή τα 80mmHg και η μεγάλη τα 130mmHg. Η αρρύθμιστη πίεση για ένα διαβητικό αυξάνει σημαντικά και τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών από τους νεφρούς και τα μάτια, όπως είναι η νεφροπάθεια και η αμφιβληστροειδοπάθεια.

Ένας ακόμα εχθρός των διαβητικών είναι η δυσλιπιδαιμία. Οι τιμές-στόχοι για τους διαβητικούς όπως ισχύουν σήμερα είναι:

- «Κακή» (LDL) χοληστερόλη κάτω 100 mg/dl

- Τριγλυκερίδια κάτω από 150 mg/dl

-  «Καλή» (HDL) χοληστερόλη πάνω από 40 mg/dl στους άντρες και πάνω από 50 mg/dl στις γυναίκες με διαβήτη. Ο έλεγχος των τιμών αυτών είναι σημαντικός για τους ανθρώπους, που έχουν σακχαρώδη διαβήτη και θα πρέπει να γίνεται τουλάχιστον μία φορά το χρόνο.

Για αυτό το λόγο την Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2016 το εργαστήριο μας το μοναδικό στο νομό Ημαθίας που είναι μέλος του πρωτοποριακού δικτύου μικροβιολογικών εργαστηρίων Iatrica  που παρέχουν Ιατρική Φροντίδα και υπηρεσίες υψηλής αλλά και πιστοποιημένης ποιότητας προσφέρει  για όλους τους ασθενείς δωρεάν μέτρηση σακχάρου αίματος

Aραμπατζή Στέλλα MD,MSc

Μικροβιολόγος

Δες ακόμα: Bioanalysisnet